Tendinitis

Ik werd als behandelende arts voor het Rode Kruis dikwijls geconfronteerd met de zogenaamde

• tenniselleboog
• secretaresse pols
• yachties shoulder
• computer-freak-schouder.

In enkele gevallen kwamen in mijn spoeddienst in het Rode Kruis Ziekenhuis jongeren met een “ sms duim”. Dus een ontsteking van duimgewricht door voortdurend inspanningen met de duim te doen tijdens urenlang sms-en en chatten. De secretaresse zit urenlang voor de PC in dezelfde houding met hand en pols. De zeiler heeft na een nacht doorzeilen op lange tochten de klok rond geslapen in een scheepskooi op een versleten mousse, terwijl de boot in de ligplaats toch blijft schommelen. Hij is in zodanig diepe slaap verzonken dat hij zich niet voldoende heeft rondgedraaid in zijn krap zeebedje. Dikwijls met een scheepsmaat die ernaast slaapt en ze willen niet tegen elkaar zich ronddraaien. De schouder geraakt overbelast. De internet surfer zit urenlang geboeid te chatten, via internet partner te zoeken en is niet geneigd zijn werkpost te verlaten om de spieren even te ontspannen… Een koppel koopt een huis en vliegt er enthousiast in om te schilderen en behangen. Urenlang dezelfde bewegingen die ze niet gewoon zijn in hun vorig leven.

Dit zijn allemaal fenomenen die tendinitis in de hand werken bij kerngezonde jonge sterke mensen. Het komt voor in alle plaatsen van het lichaam waar een pees tegen het bot wrijft: elleboog, duim, hiel, schouder. We zien in onze spoeddienst ZNA Haven Antwerpen een toenemend aantal schouderklachten door tendinitis. Zelfs bij jonge mensen die te lang aan de computer zitten met opgetrokken armen wat na uren een krampachtige houding betekent. De patiënten zijn zodanig begeesterd van het internetten dat zij abnormaal lang in dezelfde geforceerde houding aan de PC blijven zitten.

Het is een reactie van het lichaam wanneer een pees voortdurend tegen een beenderig lichaamsdeel wrijft. Bijvoorbeeld de plaats waar een schouderspier opgehangen is aan het bot.

Door de wrijving ontstaat een chemisch proces. De bloeddoorstroming wordt verstoord. Het vochtgehalte in de weefssels neemt toe. Het is een normale reactie van het lichaam om de schade te herstellen. De witte bloedcellen nemen toe, er ontstaat een laagje vocht dat niet goed wegkan uit het weefsel. Dit leidt tot een ontsteking, de zenuwbanen reageren met pijn als gevolg ( zie mijn eerder artikel over pijn in het algemeen, oorzaken van pijn en soorten pijn).

De bedoeling van deze tekst is om in consultaties met mijn patiënten of rechtzoekenden in medische expertises wat wegwijs te maken in terminologie, het fenomeen uitleggen en de mogelijke behandeling of zelfgenezing.

———————————————————————————————–

HOE WORDT DIAGNOSE GESTELD

EN WAT IS DE THERAPIE ?

Een expert in deze materie is professor dokter Franky Van Steenbrugge. Op 13 april 2013 is in het magazine PLUS-KNACK een interview verschenen. Daarin legt dokter Van Steenbrugge in mensentaal uit wat tendinitis is, en hoe het kan behandeld worden.

Ik zou het zelf niet duidelijker kunnen uitleggen wanneer ik in mensentaal raad moet geven aan de recht zoekende in een expertise, of wanneer iemand onze ZNA spoeddienst bezoekt. Daarom wordt verwezen naar  een publicatie die hieronder geciteerd wordt.  U kunt hiervoor ook googelen met trefwoorden “ Plus Magazine – Tien vragen over tendinitis “

 

Begin citaat PLUS – KNACK magazine, reporter Ariane De Borger -13.4.2013

 

“”Een tendinitis is een ontsteking van een spierpees die gekenmerkt wordt door pijn op de plaats waar de spierpees aanhecht op het bot. Wij legden tien vragen over dit, soms behoorlijk hardnekkige, probleem voor aan Professor Franky Steenbrugge.

1 WAT IS TENDINITIS?

Prof. Dr. Franky Steenbrugge, orthopedisch chirurg, UGent en ASZ Aalst: Een tendinitis of peesontsteking is een reactie, een chemisch proces dat ontstaat door irritatie of beschadiging van een pees. Door de celbeschadiging ontstaat er een cascade van opeenvolgende reacties die tot de vorming van prostaglandines leiden. Het ziekteproces veroorzaakt een verhoogde bloeddoorstroming in de pees en het vochtgehalte in de weefsels neemt toe. De witte bloedcellen trachten het probleem aan te pakken en het weefsel probeert zich te herstellen door nieuw, gezond weefsel te vormen. De zwelling waarmee dit ziekteproces gepaard gaat, maar ook de prostaglandines, kunnen pijn veroorzaken omdat ze de lokale pijnreceptoren prikkelen. Tendinitisklachten komen vooral voor ter hoogte van de hand en de elleboog ? de bekende tenniselleboog ? maar ook van de schouder, de knie (patellapees) en de hiel (achillespees).

2 WAT ZIJN DE SYMPTOMEN?

Prof. F.S.: De verschillende fases van het ziekteproces leiden tot een aantal klassieke symptomen: zwelling (tumor), calor (warmte), rubor (roodheid) en dolor (pijn). Ook is er dikwijls een verminderde functie van de pees (functio laesa). De toename van de bloedcirculatie en het vochtgehalte zorgen voor de zwelling en deels ook voor roodheid en warmte. De verhoogde celactiviteit zorgt eveneens voor bijkomende warmte. En zoals gezegd, veroorzaken de zwelling en de prostaglandines pijn. Hierdoor is men minder geneigd om de pols of elleboog te gebruiken en spreken we dan van een verminderde functie.

3 WAARDOOR WORDT TENDINITIS VEROORZAAKT?

Prof. F.S.: Meestal ligt de oorzaak bij een overbelasting: mensen wagen zich aan repetitieve bewegingen die ze doorgaans niet of niet zo intensief doen. Ze ontpoppen zich ineens tot enthousiaste klussers en behangen in een mum van tijd het huis of spitten de hele tuin om. Ze begrijpen niet waarom juist zij last krijgen en hun buurman, die het hele jaar door in de tuin werkt, niet. Dat komt omdat ze de belasting van hun pezen niet zachtjes hebben opgebouwd en de buurman vermoedelijk wel. Maar tendinitis kan ook ontstaan als een pees tegen beenderige structuren glijdt of wrijft en zo het weefsel beschadigt. De boosdoener kan botaangroei of een osteofiet door artrose zijn, bijvoorbeeld bij hielspoor.

4 HOE STELT U VAST DAT HET OM TENDINITIS GAAT?

Prof. F.S.: Om te beginnen valt er veel af te leiden uit het verhaal van de patiënt die zijn klachten beschrijft. Dan volgt het klinisch onderzoek, met specifieke tests voor de verschillende pezen. Dat kan worden aangevuld met technische onderzoeken: een radiografisch onderzoek en soms een echografie. In uitzonderlijke gevallen kan nog een NMR-onderzoek (nucleaire magnetische resonantie), een bloedonderzoek of een botscan worden gevraagd om tot een precieze diagnose te komen, andere problemen uit te sluiten of de uitgebreid-heid van het letsel te bepalen.

5 HOE KAN TENDINITIS WORDEN VOORKOMEN?

Prof. F.S.: Voorkomen is beter dan genezen. Het is dus beter pezen niet te overbelasten en niet te overdrijven met de duur en intensiviteit van repetitieve bewegingen die u niet gewend bent. Een repetitieve klus of sport kunt u beter meer in de tijd spreiden. Verder kunt u voorzorgen nemen door ergonomische hulpmiddelen te gebruiken, zoals een gelkussentje dat de pols ondersteunt. Soms kan een rustspalk helpen die de pees immobiliseert. Er bestaan ook peesontlastende bandjes (voor knie en elleboog) die de druk wat wegnemen van de pees. Ze moeten wel vrij strak worden aangespannen en dat kan oncomfortabel worden.

6 WAT KAN EEN PATIËNT ZELF DOEN?

Prof. F.S.: Wie een peesontsteking vermoedt, kan de pees best ontzien door de repetitieve bewegingen en de belasting te verminderen of er een tijdje mee te stoppen. Laat het pijnlijke lidmaat rusten (R), ga de zwelling en warmte tegen door er ijs tegen te drukken (I) en leg het lidmaat wat hoger zodat het ontzwelt (E of elevatie, samen RIE). Paracetamol is een goede basispijnstiller. Er bestaan ook krachtiger medicijnen, zoals ontstekingsremmers, maar hiervoor raadpleegt u best een arts.

7 HOE KAN DE HUISARTS TENDINITIS BEHANDELEN?

Prof. F.S.: Na het stellen van de correcte diagnose, zal uw huisarts het ontstekingsproces proberen te stoppen door ontstekingsremmers voor te schrijven. Ze werken in op de cascade en trachten de vorming van prostaglandines tegen te gaan zodat het weefsel de kans krijgt om te herstellen. Aanvullend kan uw arts ter hoogte van de pees een cortisonepreparaat inspuiten dat eveneens het ontstekingsproces afremt. Al moet er verstandig mee worden omgesprongen. Een achillespees verdraagt deze inspuitingen niet zo goed. Ook kinesitherapie kan helpen: massage helpt de zwelling wegnemen en zorgt ervoor dat het gewricht niet verstijft. De combinatie van al deze behandelingen geeft meestal een gunstig resultaat. Maar het duurt wel enkele weken vooraleer er beterschap merkbaar is: heb dus geduld.

8 WELKE BEHANDELING KAN EEN SPECIALIST OVERWEGEN?

Prof. F.S.: Eerst zal hij de diagnose bevestigen, nagaan wat er al is ondernomen en welke behandeling nog soelaas kan brengen. Zoals een infiltratie met cortisone. Soms wordt een shockwavebehandeling ingesteld waarbij het peesweefsel een drietal sessies, gespreid over een aantal weken, met ultrasoon geluid wordt geprikkeld. Dit zorgt voor een weefselreactie die de pees sterker maakt. Exact wat de pees zelf ook probeert te doen. De meerderheid van de patiënten wordt met deze niet-operatieve, conservatieve behandelingen voldoende geholpen. Al zijn sommigen ontgoocheld dat er pas na enkele weken enige verbetering optreedt.

9 WAT ALS DAT ALLEMAAL NIET HELPT?

Prof. F.S.: Wordt er na een aanvaardbare periode onvoldoende resultaat geboekt, dan kan men een operatie overwegen. De precieze locatie van de pees bepaalt wat we doen. We proberen vooral een weefselregeneratie te bekomen: het weefsel stimuleren om nieuw, gezonder weefsel aan te maken. De techniek noemt scarificatie. Eventuele botaangroei wordt dan ook verwijderd.

10 HOE INGRIJPEND IS EEN OPERATIE?

Einde citaat artikel Plus-Knack Magazine 13.4.2013 = bronvermelding bij citaat